Polska wyprawa Medexpedition 2015 – połączenie śmiałego wyczynu sportowego i unikalnego badania naukowego

Wszczepili sobie urządzenia rejestrujące, by zdobyć dane o pracy układu krążenia w ekstremalnych warunkach – podczas ustanawiania rekordu świata w nurkowaniu wysokościowym.

Najwyższe szczyty Ziemi znajdują się w Himalajach, ale najwyżej położone jeziora – w Andach. Najwyższy znany zbiornik wodny to staw Ojos del Salado – na 6390 m n.p.m. Dopiero czwarte na tej liście jest Tres Cruces Norte – 5915 m n.p.m. Jest ono jednak najwyżej na świecie położonym jeziorem, nadającym się do nurkowania takiego, by mogło zostać wpisane na listę rekordów.

Zanurzenie w zbiorniku wodnym może bowiem, według tych kryteriów, zostać uznane za nurkowanie dopiero wówczas, gdy nastąpi zejście na głębokość co najmniej 5 metrów. Trzy wyżej położone zbiorniki wodne położone są na stokach, przez co ich głębokość jest niewielka. Tres Cruces Norte, które jest częścią masywu Tres Cruces:
Nevado Tres Cruces
… jest najwyżej na świecie położonym jeziorem kraterowym, co stwarza szansę na osiągnięcie w nim odpowiedniej głębokości zanurzenia. Ze szczytu Tres Cruces Central wygląda ono tak:
Tres Cruces Norte ze szczytu Central
… a z bliska tak:
Jezioro Tres Cruces Norte ze szczytu Central
Jezioro Tres Cruces Norte
… i nikt w nim dotychczas nie nurkował.

Nurkowanie na bardzo dużej wysokości jest z wielu względów wyzwaniem ekstremalnym. Choroba wysokościowa (bo o niej tu mowa) może występować nawet przy niewielkich wysiłkach fizycznych. Tu zaczyna się medyczna część wyprawy, którą koordynuje jej uczestnik i kierownik naukowy, kardiolog, dr Patryk Krzyżak.

Dotyczy ona szczegółowego poznania mechanizmów choroby wysokościowej serca. Wiedza o niej jest wciąż niepełna – chociażby ze względu na trudności badania zjawiska w warunkach naturalnych. Trudno zwłaszcza o obiektywne parametry pracy układu krążenia. Nie do przecenienia jest w tym kontekście pomysł uczestników wyprawy, by przed jej rozpoczęciem wszczepić sobie rejestratory pracy serca – małe urządzenia, które wprowadza się pod skórę poprzez ich wstrzyknięcie, przy pomocy specjalnego aplikatora:
Linq2
Zebrane w pamięci urządzenia zapisy mogą mieć duże znaczenie poznawcze.

Co więcej – jeden z uczestników wyprawy ma wszczepiony (już dużo wcześniej, z powodu choroby, a nie dla celów badawczych) stymulator serca. Nowoczesne stymulatory serca również monitorują jego pracę – otrzymamy kolejne cenne dane. Dowiemy się również, jak zachowują się parametry pracy układu stymulującego serce w ekstremalnych warunkach.

Jest to o tyle ważne, że bardzo często lekarze i inżynierowie zajmujący się pacjentami ze stymulatorami serca otrzymują od nich prośby o zgodę na wykonywanie aktywności uważanych za ekstremalne. Nie ma się czemu dziwić – pacjent po implantacji takiego urządzenia chce żyć pełnią życia. My zaś nie zawsze wiemy, na co możemy mu pozwolić, bez ryzyka, że narazimy go na niebezpieczeństwo.

W chwili, gdy ten wpis jest publikowany, wyprawa Medexpedition 2015 znajduje się zapewne w swojej decydującej fazie. Nie wiem, czy spełnią założone cele, ale jedno już wygrali – przypomnieli zasadę obowiązującą w epoce pionierskich odkryć, a tak niedocenianą w naszych czasach – że najważniejsza jest pasja.

Fotografie: z materiałów Medexpedition 2015