Niesłychane działania PiS mogą podsycać epidemię: głupota czy dywersja?

10 kwietnia 2020
Stefan Karczmarewicz

Kolejne działania i zaniechania obozu rządzącego dotyczące epidemii są potencjalnie bardzo groźne w skutkach. Tytułowe pytanie: co naszymi władcami kieruje, nie wydaje się pozbawione sensu.

Możemy ową lawinę błędów i wypaczeń podzielić na dwie mniejsze: dotyczącą bezpośrednio personelu medycznego oraz ogółu społeczeństwa. Podstawowa wiadomość dotycząca personelu medycznego jest dwojaka:

  • 461 osób zakażonych SARS-CoV-2 to personel medyczny, co stanowi 17 proc. wszystkich zakażonych. Jak się wydaje, Polska dzierży pod tym względem palmę pierwszeństwa – co najmniej w Europie.
  • na kwarantannach przebywa ponad 4,5 tys. profesjonalistów medycznych – taki komunikat rzecznika Głównego Inspektoratu Sanitarnego przekazała 2 kwietnia stacja TVN24.

Warto sobie uświadomić, jak bardzo ta wiadomość jest katastrofalna. Oznacza, że w wojnie z wirusem, nie bacząc na straty, a dbając przede wszystkim o spełnienie celów propagandowych, Pycha i Szmal naraża zdrowie i życie ogromnej liczby ludzi, pozostawiając ich bez osłony zapewnianej przez fachowców.

Ktoś może w tym momencie uznać, że takie stwierdzenie to wyraz histerii, a co najmniej egzaltacji. Wszakże case fatality z powodu Covid-19 to według niedawno opublikowanej, bardzo ciekawej analizy Rafała Mostowego z Uniwersytetu Jagiellońskiego jedynie 1,25 proc. Tylko i aż, ale naród od tego nie wyginie.

Racja, ale następstwem eliminacji dużej części personelu medycznego z aktywności zawodowej będzie wzrost zgonów spowodowanych wszystkimi chorobami, nie tylko Covid-19. Jak to napisał uczestnik jednego z czatów podczas niedawnej audycji radiowej: umrzemy wszyscy nie na wirusa, tylko na wyrostki robaczkowe. To oczywiste uproszczenie świetnie oddaje istotę sprawy. Oczywiście – wzrośnie liczba zgonów nie tylko na ostre choroby chirurgiczne, ale również na zawały serca, udary mózgu, „zwykłe” zapalenia płuc i wiele innych chorób. Bo w obecnej sytuacji coraz gorszy jest dostęp do rutynowej opieki medycznej. Bo nie ma załóg ambulansów, więc nie ma komu pojechać do chorego. Itd.

W Warszawie i okolicach, z powodu braku personelu, przebywającego na kwarantannach lub chorego, zamkniętych jest kilka oddziałów szpitalnych, ale także kilka stacji pogotowia. To musi się przełożyć na większe zagrożenie dla zdrowia i życia w ogólnej populacji.

Jest jeszcze jeden aspekt skutków postępującego niedoboru fachowego personelu. Rzec można – wstydliwy. Nie tylko dla satrapy i jego gromadki, ale dla nas wszystkich, bo skłonni jesteśmy wypierać takie tematy z naszej świadomości. To Domy Opieki Społecznej. Jak jasno wynika z dramatycznego tekstu opublikowanego przez OKO.press, w niektórych DPS-ach zachowanie podstawowych standardów pielęgnacyjnych staje się problemem, a można się spodziewać zwiększenia liczby zgonów wśród pensjonariuszy. Nie mamy bezpośrednich danych na ten temat z Polski, ale doniesienia o losie podopiecznych tego rodzaju placówek w bogatszych od naszego krajach są jednoznacznie przygnębiające.

Że powyższy wywód nie jest jedynie teorią, dowodzą dane z północnych Włoch. Tam przyrost ogólnej śmiertelności (czyli ze wszystkich przyczyn łącznie), jaki nastąpił w pierwszym kwartale 2020 r., wielokrotnie przekracza ten, który wynika wprost z Covid-19. Rachunek jest prosty. Można by się spodziewać, że całkowita liczba zgonów w marcu będzie odpowiadała tej ze stycznia (przed eksplozją epidemii), powiększonej o liczbę zgonów na Covid-19. Niestety, rzeczywistość jest znacznie bardziej okrutna. Faktyczna liczba zgonów w marcu wielokrotnie przekracza tę, która wynikałaby z szacunkowych obliczeń. Co z kolei pokazuje dobitnie, że porażając system opieki medycznej, Covid-19 trafia naprawdę we wszystkich, niezależnie od tego, czy zostali zakażeni, czy też nie.

Mamy dość przerażającą perspektywę, że sytuacja z północnych Włoch powtórzy się i u nas. Wskazuje na to wiele poszlak. Czterema najważniejszymi – szczególnie w ostatnim czasie – wydają się:

  • brak środków ochrony dla personelu medycznego
  • ograniczanie dostępu do testów
  • zbrodnicza niefrasobliwość albo żałosne cwaniactwo wielu pacjentów i ich rodzin
  • dramatycznie złe zarządzanie na praktycznie każdym poziomie systemu medycznego państwa (a czasem również poza nim)

Brak środków ochrony

Środków ochrony dla personelu medycznego jest o wiele za mało. Minister zdrowia może opowiadać różne anegdotki o niewłaściwym obchodzeniu się ze sprzętem albo o zawyżonym zużyciu czy przeszacowanych zapotrzebowaniach. Może nawet będą prawdziwe, ale pozostaną anegdotkami. Wniosek z napływających, wiarygodnych doniesień medialnych, postów na zamkniętych grupach medycznych, wreszcie ze zwykłej korespondencji i normalnych rozmów – jest oczywisty: środków ochrony jest przerażająco mało, a poza tym nie spełniają standardów jakościowych. To jeden z dwóch najważniejszych punktów, które mogą sprawić, że – jak napisano w popularnym memie – „zagramy z Włochami w finale”.

Żeby było jeszcze pikantniej, ostatnio wojewoda mazowiecki, zwany popularnie – z racji nazwiska i stosunku do swoich oponentów – księciuniem, teoretycznie lekarz (ale nie przywiązywałbym się do tej myśli), zaczął kierować lekarzy z przychodni i pielęgniarki z różnych miejsc do DPS-ów, w których sytuacja rzeczywiście jest dramatyczna, do czego jeszcze wrócimy. Jak wynika z forów internetowych – nie zapewnia przy tym środków ochrony osobistej dla personelu. Bardzo magnackie, zaiste. I wraca tytułowe pytanie: głupota czy dywersja?

Ograniczanie dostępu do testów

To drugi punkt niezawodnego przepisu na klęskę. Testów jest za mało, ale najgorsze, że nie są im poddawani ci, którzy niewątpliwie powinni być zbadani: osoby po kontakcie z Covid-19 i te, które mają niepokojące objawy. A przede wszystkim – personel medyczny.

Niedawne kuriozalne zarządzenie, że test na SARS-CoV-2 można wykonać tylko za zgodą sanepidu albo specjalisty chorób zakaźnych, jest tylko typowym dla PiS przyodzianiem niemocy w szaty cnoty. Do sanepidu nie można się dodzwonić, a jak się ktoś dodzwoni, to zachowania i decyzje niektórych pracowniczek i pracowników tej instytucji świadczą o nieoptymalnym poziomie ich wyszkolenia. A kiedy już stwierdzą: „odezwiemy się w sprawie testu”, to nie należy zbyt żarliwie w taką obietnicę wierzyć. Specjalistów chorób zakaźnych jest bardzo mało. Nie mają też obowiązku być w całodobowej, permanentnej gotowości. Dostęp do nich, zwłaszcza w sprawach pilnych, jest niesłychanie trudny.

Poza tym testów naprawdę nie ma. Pan minister i jego wiceministrowie opowiadają, jakie sukcesy odnoszą na tej niwie. Przedstawiają jednak liczby wykonanych testów, a nie stopień zaspokojenia zapotrzebowania. Oczywiście – zapotrzebowanie, rzecz względna. Wystarczyłoby jednak, żeby strażnicy naszej pomyślności podali liczbę wykonanych testów w przeliczeniu na milion mieszkańców, a następnie wartości tego samego wskaźnika dla innych krajów europejskich. Oj, nie byłoby powodów do mruczenia…

Ostatnio zadeklarowano pełny, nieograniczony dostęp do testów dla personelu medycznego. Słuszne to wielce. Hura. Tyle że równie dobrze można by zadekretować natychmiastowy powrót do równowagi ekologicznej w przyrodzie albo ustąpienie zaburzeń osobowości u myśliwych. Nie da się, prawda? Premier i jego minister mają nadzieję, że ciemny lud to kupi (nie jest powiedziane, że nie), a słynne paski informacyjne skutecznie przykryją stan faktyczny.

Zbrodnicza bezmyślność tolerowana przez państwo

Dwie historie, bardzo krótkie. Dziecko przyprowadzone przez dziadka do szpitala dziecięcego z powodu wysokiej gorączki i kaszlu. Dziadek nie powiedział, że w domu została mama dziecka, która właśnie niedawno powróciła z Hiszpanii, a teraz czeka na wymaz, bo gorączkuje i kaszle, chociaż bez dramatycznych objawów. Dlaczego nie powiedział? Żeby nie odesłali do innego szpitala. Rezultat: kilkanaście osób spośród personelu szpitala wyeliminowanych z pracy. Zamknięty jeden oddział, SOR praktycznie też.

Wezwanie do duszności. Kaszel? Nie. Na miejscu okazało się, że i kaszel, i gorączka, i kontakt z osobą chorą na Covid-19… Dlaczego zatajono te informacje, wzywając pomoc? Z obawy, że ambulans nie przyjedzie. Po dwóch dniach przychodzi dodatni wynik testu. A potem dodatnie wyniki w zespole ratowniczym. Zamknięta cała stacja pogotowia, kilkanaście osób, kilka zespołów.

Nie rozumiem, dlaczego rząd, słusznie wprowadzając represje za nieprzestrzeganie kwarantanny (nie mylić z „socjalnym dystansem”), jednocześnie nie wprowadził równie dotkliwych kar za świadome wprowadzanie w błąd personelu medycznego. Jak już napisałem, ale powtórzę – jeżeli skutkiem takiego zatajenia prawdy jest czasowa eliminacja personelu z wykonywania obowiązków i/lub zamknięcie jednostek opieki medycznej, to ostateczny rezultat przekłada się na zmniejszenie bezpieczeństwa (czy też zwiększenie zagrożenia) ludzi na danym terenie.

Bo wyeliminowany ambulans nie pojedzie nie tylko do kolejnego chorego z dusznością, ale również do ofiary wypadku drogowego. Po prostu go nie będzie tam, gdzie być powinien.

Dlatego 30 tys. zł nie jest zbyt surową karą ani za złamanie kwarantanny, ani za okłamywanie służb medycznych. Że ktoś nie ma tyle? Ależ jest rozwiązanie – można by to odpracować w DPS-ach lub szpitalach, stosując prosty przelicznik: każda przepracowana godzina zmniejszyłaby należność na poczet kary o stawkę godzinową pracownika, którego pracę się wykonuje. A za każdą nieobecną lub pozornie tylko przepracowaną godzinę powinno się dokładać kolejną. Myślę, że po pierwszych kilku wyrokach poszanowanie dla reguł wzajemnego bezpieczeństwa bardzo wzrośnie.

Tak przy okazji – nie jestem w stanie zrozumieć, dlaczego fryzjerka nieprzestrzegająca zarządzeń o izolacji dostaje karę, a dwóch reżyserów gromadzi ludzi na swoich planach zdjęciowych, kontynuuje zdjęcia i nie ląduje w pace. Albo jeszcze lepiej – w DPS-ach, jako pomoce salowych lub sanitariuszy.

Zarządzanie modo PiS – czas rozpanoszonych miernot

Na koniec najsmakowitsze. Zarządzanie w czasach zarazy. Dotyczące zarówno profesjonalistów medycznych, jak i tych, którzy są lub mogą zostać pacjentami. Jego jakość na wszystkich szczeblach waha się między wątpliwą a skandaliczną. Wynika to zarówno z deficytów mentalnych, jak i moralnych, które jasno widać u decydentów. Przykłady? Proszę bardzo.

  • Zakaz wypowiedzi dla personelu medycznego o rzeczywistym stanie zaopatrzenia w środki ochrony – utrudnia organizowanie obywatelskiej pomocy.
  • Wyrzucanie z pracy tych, którzy dyrekcjom nie pasują. Przykłady: Nowy Targ, warszawski Meditrans, szpital uniwersytecki w Krakowie. Wyrzucenie dobrego, chociaż pyskatego pracownika podczas wielkiej akcji ratowniczej powinno skończyć się natychmiastowym wywaleniem dyrektora jednostki medycznej na zbitą twarz. Tymczasem dyrektorzy o mentalności wykidajłów czują się najwyraźniej bezkarnie. Jasne, bo są swoi. Minister ich nie ruszy.
  • Stosowanie nielegalnej kwarantanny, czyli zmuszanie personelu do wielodniowej pracy. Pod pozorem kwarantanny właśnie. Bez godziwych warunków do odpoczynku przez siedem dni, bez środków ochrony, bez testów. Na przykład w Bytomiu, chociaż tamtejszy dyrektor teraz wypiera się swojej decyzji, jak może.
  • Uprawnienia ministra do ręcznego sterowania zarządzaniem szpitalami. Zgodnie z najnowszą specustawą minister będzie mógł (podaję za portalem Zarządzanie w ochronie zdrowia) zawiesić w pełnieniu obowiązków dyrektora szpitala i wyznaczyć na jego miejsce wskazanego przez siebie pełnomocnika. Nie sądzę, żeby pierwszą decyzją było usunięcie paru zadufanych miernot, szkodzących i podległemu im personelowi, i pacjentom. Raczej zaczną odchodzić ci, którzy mówią, jak jest.
  • Brak wprowadzenia powszechnego obowiązku pracy zmianowej we wszystkich szpitalach. Model pracy w dwóch-trzech zespołach, zmieniających się co tydzień i niekontaktujących się ze sobą, zaczyna być stosowany w niektórych szpitalach. A powinien być po prostu normą. W ten sposób chroni się personel tak, aby w razie zakażenia części zespołu pozostała mogła pracować, zapewniając funkcjonowanie oddziału.
  • Opóźnianie przez rząd dostawy sprzętu zakupionego przez WOŚP.  To powinniśmy wszystkim kacykom Pychy i Szmalu zapamiętać na długo. Obrzydliwa polityczna gierka rządu i prezydenta, mająca jeden oczywisty cel – zdyskontować politycznie dla siebie wysiłek, jaki wykonała Wielka Orkiestra, czyli ogromna większość z nas. Trzeba być naprawdę żałosnym nieudacznikiem, żeby uciekać się do takich chwytów w takich chwilach. 
  • Rozmyślna dezorganizacja systemu testowania. Wojewoda małopolski w ramach „optymalizacji systemu” wypowiedział umowy trzem instytucjom zajmującym się pobieraniem wymazów na terenie województwa. Z zamiarem przekazania tego zadania wojsku i terytorialsom. Powiało Bareją. I grozą.
  • Brak zabezpieczeń dla pracowników ośrodków pomocy społecznej. Wspomniany już w tym tekście wojewoda mazowiecki wyraził rozczarowanie postawą pracowników socjalnych, którzy odmówili pracy bez zabezpieczeń (po szczegóły pozwalam sobie odesłać Państwa do materiału w OKO.press). Podał w wątpliwość ich kwalifikacje zawodowe i etyczne. Uważa, że brak zabezpieczeń nie powinien być przeszkodą. Zaprezentował typową dla swojej formacji postawę lorda Farquada: „Wielu z was zginie, ale jestem gotowy na to poświęcenie”. Przodka księcia wojewody Sienkiewicz opisał jako gardzącego ludźmi zdrajcę. Ja miałem zaszczyt poznać kogoś o tym samym nazwisku, ale będącego dżentelmenem i świetnym lekarzem. Czyli to nie klątwa rodu. Dar obrażania, kogo się da, to szczególna łaska zesłana księciu przez los.
  • Tygodniowe vacatio legis wobec obowiązku zasłaniania twarzy w miejscach publicznych, czyli komitywa Mateuszka i długopisu z wirusem. Tak, to najśmieszniejsze zarządzenie Mateuszka. Mateuszek uważa, że przez tydzień wirus weźmie sobie wolne. Bo niby dlaczego nie? Argument, że ludzie muszą mieć czas zaopatrzyć się w maski, jest chybiony, bo zarządzenie nie wymaga profesjonalnych osłon. A nieprofesjonalnych – jak chociażby chustki czy szaliki – jest w społeczeństwie dużo. Musimy się zdecydować – albo osłony na twarz to humbug (tłumaczenie dla młodzieży: bullshit) i należy o nich zapomnieć, albo działają – i wtedy należy zacząć je stosować natychmiast, a nie po tygodniu. W ogóle,władza sprawia wrażenie, że ma z wirusem sekretną umowę. Do kościoła bydlę nie wejdzie – zwłaszcza podczas dawania na tacę. Uprzejmie weźmie tydzień wolnego, żeby obowiązek noszenia osłon na twarz mógł się uprawomocnić. Podczas smoleńskiej uroczystości poczeka skromnie z boczku, żeby nikogo na nieprzyjemność nie narazić. Pierwsza Dama prowadzi lekcję online, ale z klasą, w której jest jednocześnie 30 uczniów? Spokojnie, wirus obiecał, że podopiecznych kapłanki kaganka oświaty nie tknie.
  • Listonosze niekoniecznie dożyją do wyborów. Emeryci też nie muszą. Martwimy się wyborami korespondencyjnymi, co jest bezcelowe, bo nienawidzący ludzi starzec już zdefiniował, kto je wygra. Powinniśmy natomiast – zupełnie niezależnie od wyborów – martwić się listonoszami. Pracują bez żadnej ochrony, większość z nich nie ma ani maseczek, ani rękawiczek. Ludzie, z którymi się stykają, mogą być dla nich źródłem zakażenia. Tak samo jak listy i pieniądze, które wożą. Oni z kolei mogą zakażać emerytów. W połowie kwietnia może się okazać, że kart do głosowania nie ma komu ani do kogo wozić. Co zlikwiduje problem czekających nas, nieanonimowych, niekontrolowanych, specyficznie obliczanych wyborów.

Podsumowanie: odpowiedź na tytułowe pytanie pozostaje nierozstrzygnięta. W pokłady morderczej niekiedy głupoty możemy łatwo uwierzyć. W tej drużynie liczy się lojalność wobec wodza. Nic poza tym. No, może jeszcze poparcie Tadeo Borgii i Ordo Iuris. Teraz to już naprawdę wszystkie istotne punkty.

Z drugiej strony można sobie wyobrazić taki tok myślenia: przeprowadźmy te parawybory, a potem natychmiast wprowadźmy stan wyjątkowy, uzasadniając go epidemią, która naprawdę się rozszaleje, bo bardzo się o to staramy. W ten sposób zdusimy protesty, które niewątpliwie po wyborach nastąpią. Po to zrobiliśmy właśnie potężne zakupy sprzętu dla policji, mającego służyć do rozganiania protestów. Wszak system medyczny nie musi być dofinansowany, ale ochrona jedynie słusznej władzy jest warta każdych pieniędzy.